Rak płuc
OBJAWY RAKA PŁUCA
Raki rozwijają się wolno, dlatego przez długi okres nie dają objawów. Poszczególne objawy pojawiają się i narastają stopniowo i nierównomiernie. Pierwsze objawy wcale nie wskazują na to, że może się kryć za nimi poważna choroba. Początkowo jest to ledwie zauważalne, ale stopniowo nasilające się uczucie łatwiejszego męczenia się. Towarzyszy mu, często występujący od dłuższego czasu kaszel. Bywa, że chorzy – najczęściej wieloletni palacze- nie zwracają uwagi na kaszel, bo już się do niego przyzwyczaili. Ważne jest aby zwrócić uwagę na fakt, że wraz z narastaniem łatwiejszego męczenia się kaszel ulega zmianie. Kaszel staje się inny, bardziej uporczywy, męczący, występuje nie tylko rano, staje się bardziej „mokry” lub bardziej „suchy”. Czasami w odpluwanej plwocinie pojawiają się pasemka krwi. Następnym niepokojącym objawem jaki może się pojawić jest ból w klatce piersiowej nasilający się przy kaszlu. U niektórych pacjentów mogą się pojawić zwyżki temperatury pod postacią stanów podgorączkowych lub nawet wysokiej gorączki z objawami zapalenia płuc. Do rzadziej i później występujących objawów należą: chrypka, trudności w połykaniu, obrzęk twarzy i szyji z poszerzeniem żył szyjnych.
Wymienionym powyżej objawom, które występują pojedynczo lub po kilka, towarzyszą:
- narastająca stopniowo utrata energii,
- znużenie i szybkie męczenie,
- utrata apetytu.
Jak łatwo zauważyć wymienione objawy występują nie tylko u pacjentów chorych na raka. Takie same objawy mogą pojawić się również z powodu innych chorób. Są to jednak objawy, których nie wolno lekceważyć. Zwłaszcza wówczas gdy kilka z nich występuje równocześnie, a w dodatku nie tylko nie ustępują ale mają tendencję do narastania. Są to objawy niepokojące i gdy one wystąpią należy koniecznie zgłosić się do lekarza, aby poddać się niezbędnym badaniom.
Często w wyniku tych badań rozpoznana będzie inna choroba płuc nie rak. Jeśli jednak okaże się, że jest to rak. To wczesne jego wykrycie daje szansę na wyleczenie.
ROZPOZNAWANIE raka płuc
Pierwszym badaniem po zgłoszeniu się do lekarza będzie zebranie dokładnego wywiadu dotyczącego objawów chorobowych, czasu ich trwania, szybkości narastania. Następnie lekarz przeprowadzi badanie lekarskie. Kolejnym etapem będzie wykonanie zdjęć rentgenowskich płuc w różnych pozycjach, najczęściej w pozycji przednio-tylnej i bocznej.
Nie zawsze jednak wymienione badania pozwolą na postawienie rozpoznania. Ognisko raka może być w tym czasie jeszcze zbyt małe, aby mogło być wykryte, chociaż daje już pierwsze objawy. Jeśli objawy, o których mówi pacjent lub które stwierdza lekarz są niepokojące, a nie można wykryć ogniska choroby lekarz zaleci tomografie komputerową, bronchoskopię lub kolejne badania. Jeśli i te badania nie pozwolą pokazać lokalizacji zmiany lekarz wyznaczy częste badania kontrolne, do których pacjent powinien się zgłaszać mając na uwadze swoje zdrowie.
Jeśli przy którejś kontroli wykonane badania wykażą „zmiany w płucach”, konieczne będzie wykonanie bronchofiberoskopii. Polega ona na wprowadzeniu do oskrzela elastycznej rurki ze światłowodem. Następnie przez tę rurkę lekarz ogląda oskrzela „od środka”, a tam najczęściej lokalizują się zmiany łagodne i rak.
Bronchofiberoskopia nie jest badaniem przyjemnym, jest jednak niezbędna w celu dokładnego określenia charakteru podejrzanej zmiany. Tego nie da się ocenić innymi metodami. Bronchofiberoskopia (bronchoskopia) jest badaniem bezpiecznym. W czasie bronchoskopii wykonuje się niezwykle ważne badanie czyli pobranie próbek z podejrzanych miejsc, które widzi lekarz w czasie badania. Po pobraniu poddaje się te próbki specjalnej obróbce i ogląda pod mikroskopem. Jest to badanie histopatologiczne. Badanie próbek pod mikroskopem to jedyna możliwość postawienia właściwego, ostatecznego rozpoznania czyli wykluczenia lub potwierdzenia raka.
Zdarza się, że guz widoczny na zdjęciu rentgenowskim jest położony poza zasięgiem bronchoskopu, np. bliżej obwodu płuca. W takich przypadkach bronchoskopia nie daje możliwości pobrania próbek do badania histopatologicznego czyli postawienia ostatecznego rozpoznania. Konieczne wówczas staje się wykonanie torakotomii lub biopsji przez ścianę klatki piersiowej. Torakotomia jest zabiegiem operacyjnym, w czasie którego chirurg otwiera klatkę piersiową i ma możliwość oglądnięcia płuca i miejsc podejrzanych oraz pobrania próbek do badania histopatologicznego i wycięcia chorych części płuca.
Wszystkie wymienione powyżej badania, a więc:
- wywiad i badanie lekarskie,
- zdjęcia rentgenowskie w różnych projekcjach,
- bronchofiberoskopia,
- torakotomia,
- badanie histopatologiczne
Powyższe, to badania, których wykonanie jest niezbędne dla postawienia rozpoznania raka płuca lub wykluczenia tego rozpoznania. Są sytuacje, gdy istnieje potrzeba wykonania jeszcze dodatkowych badań, które nie wpływają wprawdzie już na zmianę rozpoznania ale pozwalają ocenić stan pacjenta i zakwalifikować go do leczenia którąś z dostępnych metod. Do takich badań należą różnego typu badania krwi, tomografia komputerowa i inne.